Boos worden op je kind(eren) kent elke vader wel. Met boos worden in zichzelf is niks mis. En hoe je boos ‘doet’ kan het verschil maken in hoe je kind op jou reageert of hoe je naar jezelf als vader kijkt. Onderstaande 10 tips helpen je een eindje op weg om op een constructieve manier om te gaan met boosheid in je vaderschap.
1. Uit de situatie stappen
Stap waar mogelijk uit de situatie wanneer je merkt dat je boos wordt. Kom weer tot rust en ga dan terug naar de situatie. Om tot rust te komen, heeft je lijf letterlijk acht minuten nodig vanaf het moment dat je ervoor kiest om niet met boosheid te reageren. Geef in dit geval aan dat je even weg gaat en zo weer terug komt zodat je kind weet waar het aan toe is.
2. Aandacht naar jezelf brengen
Bij situaties waar je niet zomaar uit kan stappen, zorg ervoor dat je jouw aandacht helemaal naar jezelf brengt. Alle aandacht gaat naar je kind en de situatie waardoor het moeilijk is om jezelf nog te kunnen waarnemen. Wat hier goed bij helpt is om een paar keer naar je buik toe te ademen en je voeten op de grond te voelen. Hiermee herpak je jezelf weer om vanuit meer rust en helderheid te kunnen reageren.
3. Kort en krachtig reageren
Ga niet hele discussies aan met je kind of uitleggen waarom iets niet kan of juist moet. Wanneer de emoties hoog oplopen, gaat er rationeels niks meer in bij hen. Gebruik korte zinnen. Vaak is zoiets als “nee, dat gaan we niet doen.” genoeg. Als je dit kan zeggen op een heldere manier, is de grens duidelijk. Dit klinkt misschien streng, en het is wel duidelijk voor je kind. Wanneer je kind daar heftig op reageert, blijf dan wel met hem of haar in contact en ontvang ze in hun emotie. Vaak moet er ook bij hen wat uit om weer tot rust te komen.
4. Kinderen ontvangen in hun emotie
Kinderen die moeilijk doen of emotioneel zijn, willen gehoord en gezien worden door je. Leer luisteren naar wat je kind op dat moment nodig heeft. Het kan nodig zijn om eerst die grens aan te geven zoals bij de tip hiervoor. Het kan ook nodig zijn dat jij jouw woede parkeert en je inleeft in hun situatie en gedachtegang. Vaak is het hiermee opgelost zonder dat je boos hoeft te reageren.
5. Tijd inplannen
Plan extra tijd in voor situaties die stress opleveren, zoals op tijd ergens zijn of op tijd naar bed gaan. Begin het klaar maken om naar school te gaan vijf minuten eerder. Dan sta jij er meer ontspannen in, en daar reageren kinderen ook op. Hoe meer stress jij hebt, hoe meer zij moeilijk gaan doen, hoe groter de kans is dat jij boos wordt. Een vicieuze cirkel die alleen jij kan doorbreken.
6. De strijd loslaten
Choose your battles. Soms moet je ze maar even laten gaan. Laat die kinderen stuiteren of de boel rekken. Laat je eigen overtuiging los dat het op een bepaalde manier moet gaan, en je zal zien dat ze sneller meewerken. Je hebt vooral jezelf ermee als je kiest voor strijd, en het maakt de sfeer er niet fijner op.
7. Je emmer legen
Zorg ervoor dat jij zoveel als mogelijk ontspannen bent. Wanneer jij al gespannen rondloopt, of met je gedachte deels nog bij je werkt bent bijvoorbeeld, is ieder piepje van je kind een druppel die jouw emmer doet overlopen. Maak ruimte om je emmer te legen door even tegen je partner of een vriend ‘aan te zeuren’, of maak een ommetje van twintig minuten.
8. Je overvolle emmer legen
Zit je emmer al vol en helpt praten of wandelen niet? Leeg dan die emmer die je even flink kwaad te maken in je eentje. Pak pen en papier en schrijf de frustratie van je af. Ga slaan in een kussen of ga schreeuwen in een kussen. Wring een theedoek en schreeuw het van je af. Leeg die emmer en neem daarna acht minuten rust om weer bij te komen.
9. Niet persoonlijk nemen
Neem het gedrag van je kind niet persoonlijk. Kinderen doen dit niet om jou dwars te zitten, zeker jonge kinderen niet. Het kan wel persoonlijk voelen. In dat geval kan het zijn dat je ergens in geraakt wordt dat jou al langer dwars zit, of zelfs nog vanuit je eigen kindertijd stamt. Jouw boosheid gaat dan niet meer over de situatie hier en nu. Opgebouwde lading komt er dan in één keer uit. Zet dan voorgaande tip in.
10. Sorry zeggen
Zeg sorry tegen je kind wanneer je toch boos bent geworden. Sorry voor de manier waarop je reageerde. En zeg sorry op een manier dat je hem of haar erkent in dat het niet leuk is wanneer jij boos wordt. Ga jezelf niet lopen verontschuldigen of alsnog verklaren waarom je boos werd. Meen het, zodat wat er beschadigd is ook weer hersteld wordt op deze manier.
11. Hulp inschakelen
Vraag je partner om hulp wanneer het je zelf niet lukt. Laat weten dat je graag minder snel boos wilt worden op jullie kind(eren) en dat je daar wat ondersteuning bij kunt gebruiken. Je kan vragen of je partner jou op een luchtige en liefdevolle manier wil herinneren aan je intentie wanneer je toch boos wordt of dreigt te worden. Of je kan vragen om op dat moment de situatie op te lossen zodat jij even tot rust kan komen. Zeker wanneer je in uitdagende situaties samen bent, is het waardevol om er ook samen en als team voor elkaar te zijn.
12. Visie schrijven
Maak voor jezelf een visie op hoe jij wil zijn in situaties die je boos maken. Schrijf op hoe dat eruit ziet. Hoe ben je dan? En schrijf dit op in de tegenwoordige tijd. Zoiets als ‘Ik ben een ouder die rustig en helder reageert op mijn kinderen wanneer ze iets doen wat mij boos kan maken’. Laat daarin woorden als ‘willen’, ‘niet’ en ‘graag’ weg om het ook krachtig te formuleren. Deze visie helpt je eraan herinneren hoe jij wil zijn.
Basishouding
De basis aan al deze tips is dat jij jezelf ziet als een vader die helemaal oké is. Het is niet fout dat je boos wordt op je kinderen. Dat is ontzettend menselijk. En je wil graag op een andere manier met boosheid omgaan. Ga aan de slag, en durf te falen. Kinderen leren lopen door vallen en opstaan. Jij gaat leren om op een andere manier op je kind(eren) te reageren wanneer jij boos wordt door op je bek te gaan en het de volgende keer weer te proberen. Zie het als een spiertraining, en ben daarin ook mild naar jezelf toe.
Meer doen?
Vind je deze tips interessant en wil je meer doen met boosheid richting je kinderen? Met dit thema ben je welkom om aan de slag te gaan door middel van coaching.