In de reeks Vijf Vragen aan zonen en dochters krijg je een kijkje in de relatie tussen de volwassen zoon of dochter en zijn/haar vader. Deze keer met Jaap van 55.
1. Wat voor man is jouw vader (in jouw beleving)?
Mijn vader is van ‘de kortste weg van A naar B is een rechte lijn’, degelijkheid en trouw aan zijn denkbeelden. Hij is niet snel geïmponeerd van anderen. Hij is vindingrijk en deed tot op hoge leeftijd vrijwel alles zelf in het onderhoud aan mijn ouderlijk huis. Mijn vader vormt een hecht team met mijn moeder. Hij stak en steekt zelfs nu nog regelmatig zijn handen uit de mouwen voor anderen. Dat is voor hem de gewoonste zaak van de wereld. Die eerlijkheid en dat zeggen waar het op staat hebben hem dingen gebracht, maar ook gekost omdat hij te laat of niet meebewoog dan wel zijn mond niet hield. Is iets (in zijn ogen) onrechtvaardig, dan gaat hij zonder moeite de confrontatie aan. Toch gaat mijn vader makkelijk met mensen om en schat hij goed in hoe verhoudingen tussen mensen liggen.
2. Op welke momenten voelde jij je geliefd door je vader? En hoe uitte hij zijn liefde?
Mijn vader fietste naar zijn werk (13 km). Ik reed hem als jongetje wel eens een heel eind tegemoet en kan nu nog voelen hoe blij verrast hij was. Mijn vader had zijn eigen manier van liefde uiten. Pas later begreep ik dat. Hij was niet zo van de woorden. Hij ravotte met mij en mijn broer, hij hielp mij met knutselen en liet mij meehelpen in het onderhoud aan de voormalige boerderij waar wij woonden. Bij dat laatste voelde ik mij echt trots, want ik voelde wel aan hoe belangrijk dat werk voor hem en ons gezin was (we konden het ons alleen permitteren omdat hij veel zelf kluste).
3. Wat heb je als kind gemist bij jouw vader?
Voor mijn vader was belangrijk hóe dingen gebeuren. Daarin onderscheidde hij goed en fout. Was iets in zijn ogen onjuist, dan stapte hij daar moeilijk overheen. Dit stak hij dan niet onder stoelen of banken. Ook vereenzelvigde hij vaak mensen met hun gedrag. Een gemaakte fout was dus al gauw een foute persoon. Ik miste bij mijn vader iets van een sociale antenne en een gevoel voor wat echt in het contact met anderen belangrijk is. In het mannenwerk ontdekte ik dat ik mij als jongetje onveilig gevoeld heb. Niet eens zo zeer omdat ik vaak een standje kreeg, als wel omdat ik aanvoelde dat mijn vader nogal eens hommeles met anderen had. Ik kan er nu naar kijken als iets dat hem onnodig in de problemen bracht. Daarom raakt het me. Ik kan er met mildheid naar kijken omdat ik weet dat hij door een strenge grootmoeder opgevoed is (die overigens het beste met hem voorhad).
4. Wat heb je als kind meegekregen van jouw vader waar je blij mee was/bent?
Zoals gezegd, heeft mijn vader haarfijn door wat mensen beweegt of ‘hoe de hazen lopen’. Dat heb ik ook. Het grappige is dat ik zijn onverzettelijkheid aanvankelijk verwierp. Ik zou het anders gaan doen en ontwikkelde een allergie voor mensen die zich vergelijkbaar gedroegen. Maar ik schoot door. Met mij kon je veel kanten op. Ik durfde niet eens echt mijn poot strak te houden. Dat ging op een gegeven moment uiteraard schuren. In het mannenwerk leerde ik de eigenschap van mijn vader (om te blijven staan) als een kwaliteit te zien. Dat hoor ik nu van anderen: ik wijk zonder uit verbinding te gaan niet voor wat mij opgedrongen wordt en durf wel degelijk door te pakken.
5. Wat zou je alsnog van je vader willen weten, wat je nooit hebt durven vragen?
Oei, dat is een moeilijke. Ik heb veel (uit)gepraat met mijn vader. Het enige dat mij te binnen schiet is de vraag of hij zich echt nooit eenzaam gevoeld heeft. Mijn vader is van Duitse afkomst en groeide in het na-oorlogse Duitsland met alleen zijn oma op. Hij straalde altijd zelfvertrouwen uit en prijst zich zelfs met zijn jeugd gelukkig. Heel wat vluchtelingen hadden het net na de Tweede Wereldoorlog veel beroerder. Toch vraag ik mij af hoe dat geweest moet zijn, zichzelf opwerken en (in Nederland) gediscrimeerd en gepest worden. Hij haalt er wel de schouders over op, maar toch. Ik herinner mij voorvallen op zijn werk (jaren zeventig) die ik nu als volwassene – en leidinggevende – volstrekt onacceptabel noem.
Jaap
Deze interviewreeks is onderdeel van mijn aanbod voor coaching op de relatie met jouw vader. Kijk hier voor meer info daarover.
